Er heeft al iemand voor de lego gekozen en een ander heeft een speelgoedzwaard, dus ga ik opnieuw naar de opslag, waar ik een plastic shotgun vind. Dat zal voldoen in de praatgroep waarin van me wordt verwacht dat ik aan de hand van een stukje speelgoed het gesprek aanzwengel over hoe kinderen tot geweld worden aangezet.

Dat geweertje voelt goed in mijn handen, al is het wat te klein en te licht. Ik probeer het door te laden, zoals ik het mensen in de film altijd zie doen, maar dat werkt alleen in mijn fantasie. Dan ga ik zitten naast een man met wie ik direct in gesprek blijk te zijn over een film die hij heeft gemaakt en over de acteur die daarin de hoofdrol vertolkte. Hij betwijfelt of die man wel echt zijn allerbest heeft gedaan. Ik denk dat hij een grapje maakt, waarop ik vrolijk benadruk dat het een briljante rol is geweest die op geen enkele manier beter had kunnen uitpakken. Het is toch immers een klassieker en ik houd van de film!

Maar de man lacht niet, waaruit blijkt dat ik een inschattingsfout heb gemaakt. Direct verander ik van tactiek en word bloedserieus, om hem ervan te overtuigen dat ik hem niet in de maling wil nemen. Ik sta open voor alle meningen en ben gewoon benieuwd wat hier precies aan de hand is. Waarop hij me vertelt dat de acteur de rol heel anders heeft ingevuld dan de bedoeling was en dat de film beter was geweest als hij naar hem, de regisseur, had geluisterd. 

Langzaamaan dringt tot me door wat hiervan de implicaties zijn, zeker nadat  ik ook van de acteur heb vernomen hoe zijn kant van het verhaal er uitziet. Dan moet ik aan de ene kant de regisseur gelijk geven, de film was beter geweest als de acteur, laten we aannemen dat het Robert de Niro was, had gedaan wat er van hem verwacht werd. Zeker omdat de andere acteurs natuurlijk wel keurig deden wat de maker van de film voor hen had bedacht. Daardoor kan het niet anders dan dat de verschillende vertolkingen nu niet goed op elkaar aansluiten. 

Ik kan me dan ook de pijn van de regisseur indenken, die moet toezien hoe zijn kunstwerk het niveau niet haalt dat hij het had toebedacht. Toch valt mijn uiteindelijke oordeel niet zijn kant op. De film zou namelijk alleen beter zijn geweest als de acteur met dezelfde passie, precisie en inlevingsvermogen die hij nu ten toon heeft gespreid, had gedaan wat de regisseur van hem verlangde. Een andere acteur zoeken was geen oplossing geweest, omdat ieder ander alleen maar afbreuk had gedaan aan het geheel. Wat de acteur wel heeft gedaan, heeft hij namelijk briljant gedaan, ongeëvenaard! De film verdiende hem!

Maar op dat punt van zijn carrière was hij nog niet in staat om de emoties op te roepen die van hem werden gevraagd, zo vernam ik van hem. Zo diep kon hij toen nog niet gaan. Als hij het had geprobeerd, had hij de plank precies misgeslagen en daar paste hij voor, in zijn eigen belang en het belang van de film. Hij deed wat hij goed kon doen, wat resulteerde in de onvergetelijke en klassieke vertoning die nu in het collectieve geheugen staat gebrand. 

Ik kan dan ook alleen maar oordelen dat de regisseur dan wel niet heeft gekregen wat hij wilde, maar wel het optimum van wat er op dat moment mogelijk was. Dus mag hij helemaal niet klagen.

Maar om hem toch tegemoet te komen stel ik voor dat de acteur alle scènes waarin hij heeft gespeeld overdoet, nu hij als vakman zover gerijpt is dat hij wel kan doen wat de regisseur nog steeds voor ogen heeft. Natuurlijk kan het resultaat van dit experiment de film niet vervangen, omdat de acteur er tegenwoordig heel anders uitziet en hij dus een lopend en pratend anachronisme zou zijn in de film. Maar het zal wel een beeld geven van wat de regisseur eigenlijk met de film bedoelde en het kan hem gelijk geven als hij zegt dat de klassieker nog veel beter had kunnen zijn. Dan kan hij zich eindelijk over zijn bitterheid heen zetten en ergens anders over gaan praten.  

Met die oplossing ontwaak ik uit mijn halfslaap en ik verbaas me erover dat ik de logica uit mijn droom nog steeds begrijp nu ik wakker ben. Die verbazing is er opnieuw nu ik dit schrijf, alweer een drukke dag verder. IJzersterke logica uit dromen hoort daarbuiten toch immers machteloos uit elkaar te vallen, maar hier is nog steeds geen speld tussen te krijgen.

Al hebben we het geen moment meer over mijn speelgoedgeweertje gehad.